TechFora kerst game PC 2023 -

Voor de Kerst PC van 2023 kiezen we voor een gaming PC met AMD componenten. 2023 is het jaar waarin de nieuwe AMD 7800X3D cpu uit kwam, een Ryzen processor uit de 7000-serie met extra cache. Er kwamen nieuwe midrange videokaarten uit van zowel Nvidia als AMD. Het aanschaffen van een game PC werd goedkoper door prijsdalingen bij SSD’s en DDR5 memory en de nieuwe ATX3.0 voedingen werden beter leverbaar. Een kleine domper zijn de PCIe5.0 SSD’s die nog wat ontwikkelwerk nodig hebben om de maximale prestaties te kunnen leveren tegen acceptabele temperaturen en prijzen. De kerst PC is dit jaar opnieuw in het wit met veel verlichting en nieuwe snufjes.

Kerst game PC

Categorie	Produkt	Prijs
Processor	AMD Ryzen 7 7800X3D Boxed	€ 364,-
Moederbord	ASRock B650 Pro RS	€ 199,-
Videokaart	ASRock AMD Radeon RX 7800 XT Steel Legend 16GB OC	€ 589,90
Behuizing	DeepCool CH560 Digital, Wit	€ 122,02
CPU koeler	Thermalright Peerless Assassin 120 SE ARGB Wit	€ 37,90
Geheugen	Team Group T-Force Vulcanα FLABD532G6000HC38ADC01	€ 104,-
Voeding	Thermaltake Toughpower GF A3 Gold 750W – TT Premium Edition	€ 104,89
Solid state drive	Kingston KC3000 2TB	€ 118,70
Totaal	Kerst game PC 2023	€ 1.639,41

Behuizing

De Deepcool CH560 is leverbaar in zowel zwart als wit. Het design is vrij standaard met een mesh front en bovenzijde. De uitrusting is compleet met 3x 14cm ARGB fans aan de voorzijde en 1x een 12cm ARGB fan aan de achterzijde. Aan de bovenzijde zit een USB Type-C aansluiting en zowel ATX als de grotere EATX moederborden worden ondersteund.

Processor

Zoals in de CPU koopgids al voorspelt is de 7800X3D met zijn driedubbele hoeveelheid cache de cpu met de beste gaming prestaties. Vooral op de standaard full HD resolutie als de videokaart geen beperkende factor is zijn de prestaties indrukwekkend. Voor andere toepassingen ontbreekt de dominantie en zijn er vaak betere keuzes. Die andere keus is ook niet altijd Intel. AMD heeft met de 7000-serie een mooi concurrerend produkt aanbod. Zie voor de gaming prestaties van de 7800X3D bij verschillende resoluties de resultaten van TechPowerUp:

Een bijkomend voordeel van de 7800X3D is het bescheiden stroomverbruik tijdens gaming. De 7800X3D is iets lager geklokt dan bijvoorbeeld de 7700X en omdat alle cores voor gaming vaak niet worden gebruikt blijft het stroomverbruik heel acceptabel.

Moederbord

Het ASRock B650 RS moederbord heeft een uitgebreide feature set met ondersteuning voor een PCIe5.0 SSD plus een PCIe4.0 SSD en 4x Sata3 aansluitingen. Op het I/O panel zit zowel een Displayport als HDMI aansluiting evenals een USB Type-C aansluiting(10Gb) en 2,5Gb Lan poort. De front USB Type-C is maar liefst een 20Gb Gen2x2 aansluiting. De stroomvoorziening is goed verzorgd met 14 powerstages van 60A en grote koelblokken op de VRM’s. Dat geeft lage temperaturen bij de temperatuurtest en verklaart ook het wellicht iets hogere idle verbruik. Onder belasting is de Pro RS wel een zuinig moederbord.

Het moederbord heeft deels een zilverkleurige afwerking met aan de zijkant verlichting die met ASRock Polychrone SYNC software kan worden aangestuurd. Er zitten drie adressable RGB headers op voor de verlichting, een normale RGB header en zes headers voor fans en de pomp van een waterkoeling.

Valt er dan niets meer te wensen? Nou een enkele M2 heatspreader is voldoende, maar een tweede heatspreader had wel gemogen. Er wordt ook geen wifi meegeleverd, hoewel hiervoor nog wel een extra PCIe3.0 x2 M2 slot beschikbaar is.

Videokaart

De ASRock 7800XT Steel Legend is 30,4cm lang en 2,8 slot dik. De drie fans zijn voorzien van verlichting die net als het moederbord met Polychrone SYNC kan worden aangestuurd, maar er is op de kaart ook een schakelaar om de verlichting uit te zetten. Aan de bovenzijde van de videokaart zit een verstevigingsbeugel om doorbuigen te voorkomen en aan de achterzijde een metalen backplate. De kaart wordt aangesloten middels twee 8-pins PEG-aansluitingen en heeft 16Gb Hynix GDDR6 memory. Er zitten 3x Displayport en één HDMI aansluiting op. Op een 3440×1440 resolutie met ultra settings moet je gemiddeld 100fps kunnen halen, zie de review van TechPowerUp. De videokaart is met 30,4db erg stil en ook de temperaturen zijn gemiddeld. De videokaart ontving een highly recommended award.

CPU koeler

Hoewel Deepcool goede en fraaie witte cpu-koelers levert is er vanwege de gunstige prijs en verlichting toch gekozen voor de Thermalright Peerless Assessin 120 SE ARGB in het wit. Dit is een flinke koeler met dubbele fans en adressable RGB verlichting. De hoogte is slechts 155mm, maar de front fan hangt wel over het eerste memory slot. De zwarte uitvoering is getest door Tom’s Hardware en kreeg een editor’s choice award, vanwege goede koelprestaties, extreem stil en gunstige prijs.

Geheugen

DDR5 geheugen is dit jaar veel beter beschikbaar geworden en de prijzen zijn duidelijk gedaald. Het Team T-Force geheugen is een low-profile memory kit van slechts 32,7mm hoog. De geheugensnelheid van 6000mhz is uitstekend, maar de latency van 38 is iets aan de hoge kant, wat resulteert in een true latency van 12,67ns. Gezien de lage prijs een prima deal en uiteraard wordt AMD Expo ondersteunt.

Opslag

In 2023 is PCIe4.0 door gebroken en zijn de prijzen zover gedaald, dat er nauwelijks nog reden is om voor een PCIe3.0 SSD te kiezen. Voor gaming voegt cache weinig toe, omdat er weinig wordt geschreven en daarom zou een snelle goedkope SSD als de Lexar NM790 prima voldoen. Gezien de recente lichte prijsstijging is het prijsverschil met de Kingston KC3000 met 2Gb cache zo klein geworden dat we daar toch de voorkeur aan geven. Dit is dezelfde SSD als vorig jaar, maar wel met een prijsdaling van 40% ! Lees de review van Techpowerup voor de prestaties.

Voeding

In 2023 zijn ook ATX3.0 voedingen goed leverbaar geworden. Een ATX3.0 voeding moet een stroompiek kunnen verwerken die het dubbele is van het opgegeven wattage. Vanaf een 450W voeding moet ook de nieuwe 12+4 12VHPWR connector aanwezig zijn. De Thermaltake GF A3 is zo’n ATX3.0 voeding van de nieuwe generatie. De Thermaltake heeft een 12VHPWR aansluiting, maar die ondersteunt maximaal 300W. De AMD videokaart heeft geen 12VHPWR aansluiting en zal deze dus ook niet gebruiken.

De voeding is gereviewed door Anandtech en heeft een stabiele stroomvoorziening met lage ripple en een Gold efficiency label. De voeding heeft een zero fan knop, waarmee ingesteld kan worden dat de fan tot een verbruik van 40% passief blijft. De voeding is met een diepte van slechts 14cm behoorlijk compact en wordt geleverd met 10 jaar garantie.

Kerst PC Randapparatuur

Categorie	Produkt	Prijs
Monitor	ASRock PG34WQ15R2B Zwart	€ 339,-
Toetsenbord	Das Keyboard 5QS	€ 99,90
Muismat	Steelseries QcK Heavy XXL	€ 34,16
Muis	Steelseries Rival 5 – Zwart	€ 49,99
Totaal	Randapparatuur 2023	€ 523,05

Monitor

ASRock levert sinds 2022 ook monitoren en doet dat niet onverdienstelijk. Opvallend zijn de nette prijzen en de hoge helderheid van de panels, waardoor ook HDR keurig wordt weergegeven. We kiezen de ASRock PG34WQ15R2B. Dit is een 34” curved UWQHD monitor (3440×1440) met een VA-paneel en ondersteuning voor adaptieve sync en HDR400. De opgegeven helderheid is zelfs 550cd/m2. Een reactiesnelheid van 1ms en een 165Hz verversingssnelheid. De monitor heeft een in hoogte verstelbaar voet, maar ondersteunt ook een VESA montage. De kabelaansluitingen zijn haaks gemonteerd, zodat kabels netjes recht naar onderen lopen. Opvallend zijn de wifi connectoren in de voet met de meegeleverde coax kabels om ze op je moederbord aan te sluiten. Dit zal een beter wifi signaal opleveren dan achter je PC en helemaal als die is ingebouwd. Voor een review zie Tom’s hardware.

Toetsenbord

DasKeyboard heeft een nieuw toetsenbord in zijn assortiment toegevoegd, de 5QS. Uiteraard weer een mechanisch toetsenbord, waarbij de handige volume draaiknop aan de rechterkant is behouden. Het is een full-size toetsenbord met Omron switches en smart RGB. Dan vraag je je af: wat kan er nou smart zijn aan RGB, behalve dan dat je de kleuren naar keuze kunt instellen?

DasKeyboard heeft een nieuwe innovatieve invalshoek gekozen met wat je softwarematig met een toetsenbord kunt doen en daarvoor de Q-App ontwikkelt. Met de Q-App kun je traditioneel je toetsenbord instellen, de kleuren en de macro’s, maar dat is allemaal input .

Innovatief is dat je je toetsen kunt toewijzen aan applicaties (Q-Applets) en de alerts die een applicatie geeft als verschillende RGB-kleuren op je toetsenbord kunt zien. Je ontvangt dus ook output van je toetsenbord. Bekijk vooral het demo filmpje van de 5QS om het te begrijpen. Dit zou wel eens iets kunnen worden, wat meer fabrikanten gaan aanbieden.

Muis

Steelseries is een bekende leverancier van allerlei computer randappartuur en biedt met de Rival 5 een lichte gaming muis voor snelle shooters. Met RGB-verlichting, lekker veel programmeerbare knoppen en voor een redelijke prijs. De muis is bedraad (2 meter) en heeft een 18.000 dpi sensor. Er is een Nederlandstalige review van Techgaming.

Muismat

De muismat is ook van steelseries en komt uit de Heavy produktlijn. Een extra dikke en grote “XXL” muismat. Met een afmeting van 90 x 40 cm kun je ook je toetsenbord op de muismat leggen en heb je een heel groot oppervlak om je muis te gebruiken.