Hoewel AMD grote stappen heeft gezet met de introductie van de AM5 generatie zijn de prijzen ook fors gestegen. Voor gamers zijn de Ryzen 7800X3D en 9800X3D fantastische cpu’s, maar momenteel door schaarste ook extreem duur. Niet alleen de nieuwste 9800X3D, maar zelfs de oude 7800X3D wordt momenteel ver boven de adviesprijs verkocht. Menigeen zal zich daarom afvragen kan ik mijn AM4 systeem nog een keer upgraden en wat komt daar bij kijken?
Meest interessante AM4 cpu’s om naar te upgraden
Voor gamers is de 8-core 5700X3D met zijn extra cache een zeer interessante cpu om te upgraden. De extra cache doet het vooral heel goed in racegames als Assetto Corsa en Microsoft Flightsimulator. De prestaties zijn gemiddeld vergelijkbaar met de nieuwere 7600X. De huidige prijs van een 5700X3D Tray ligt momenteel ronde de € 190,- maar is ook al lager geweest.
Ben je meer een allround pc gebruiker, dan kun je besparen door de extra cache achterwege te laten en te kiezen voor een hoger geklokte 8-core 5800X. De huidige prijs van een gewone 8-core 5700X/5800X Tray/Boxed uitvoering ligt rond de € 160,-.
In beide gevallen is de besparing op de cpu ten opzichte van een Ryzen 7000 cpu niet spectaculair, maar de echte besparing komt als je de overige onderdelen van je PC niet hoeft te vervangen.
We noemen hier bewust niet de 5900 en 5950 als upgradepad. Door het dual chiplet ontwerp zijn deze alleen in heel specifieke toepassingen interessant. Het flink hogere verbruik betekent ook dat de eisen voor je oude moederbord weer hoger liggen.
Upgraden zal in de praktijk vooral interessant zijn voor gebruikers van een Ryzen 1000, 2000 of Ryzen 3000 cpu tot en met de 3600X. Daarboven zal al snel een upgrade van je videokaart meer opleveren.
Voor een recente prestatievergelijking zie bijvoorbeeld Techpowerup of Techspot.
Kun je je moederbord blijven gebruiken?
Met de prestatieverbeteringen die AMD in de verschillende generaties heeft doorgevoerd is ook het stroomverbruik gestegen. De meeste winst is te behalen als je vanaf een 4-core of 6-core cpu upgrade naar een 8-core cpu. Een eerste check is op de website van je moederbord fabrikant of de bios van je moederbord geschikt is voor je Ryzen 5000 cpu. Dat zal meestal wel het geval zijn, maar betekent ook dat je je bios moet upgraden, voordat je de cpu vervangt.
PS: Er is van sommige moederborden bekend dat de bios onvoldoende geheugen heeft om alle cpu varianten te kunnen ondersteunen. De volgende check is een stuk lastiger, maar controleer of de stroomvoorziening van je oude moederbord kwalitatief geschikt is voor de upgrade. Hoewel het stroomverbruik van de 5700X3D relatief laag is en ook de 5800X niet extreem veel verbruikt is een moederbord met vrm heatsinks aan te raden voor betere temperaturen. Als je een review kunt vinden van je moederbord krijg je ook meer duidelijkheid. Vaak wordt er getest met een veel zwaardere cpu. Interessant is ook de moederborden test die Techspot heeft gedaan.
Een geheugen upgrade?
AM4 was het eerste moederbord dat gebruik maakte van DDR4. Bij de introductie waren de memory snelheden nog vaak 2133 of 2400Mhz. Daar valt nog aardig winst te behalen met een 3600CL16 memory kit. Helaas is DDR4 niet universeel geschikt voor alle Intel en AMD moederborden. Ook het gebruik van een quad kit kan impact hebben op de performance of stabiliteitsproblemen geven. Als je al een 16Gb 3200CL16 memory kit hebt, dan is het advies om die te behouden. Heb je een oude trage memory kit, dan is een goedkope upgrade naar 32Gb 3200CL16 of 3600CL16 kit een aanrader.
Check daarbij wel de QVL lijst of het memory geschikt is voor je moederbord. Bij Corsair geheugen is dat vaak lastig te achterhalen. De voorkeur is daarom een G.Skill of Kingston memory kit te kiezen. Google het SKU-nummer en ‘QVL’ en je zit meteen op de goede pagina. Of maak gebruik van de Kingston memory finder.
Het meest betrouwbaar is de QVL-lijst bij de fabrikant van het moederbord, maar het memory aanbod is daar vaak zeer beperkt en verouderd. DDR4 geheugen is nog altijd goedkoper dan DDR5 en het prestatieverschil is niet groot.
Wat te doen met de cpu-koeler?
Gebruik je nog de AMD boxed koeler of een cpu-koeler met 92mm fan, dan is het verstandig om een goede cpu-koeler te bestellen. Daarvoor wordt vaak gekozen voor een Thermalright Peerless Assassin of een Arctic 36. Check wel of de hoogte van de cpu-koeler past in je behuizing.
Wordt het upgraden of vervangen?
Nu je weet of je makkelijk kunt upgraden of dat je veel moet vervangen komt de vraag: wat ga je doen?
Ben je bijvoorbeeld een Microsoft flightsimulator of racefan en heb je veel baat bij de extra cache van X3D, dan is AM4 nog altijd een interessant platform door de huidige dure cpu prijzen, zelfs als je je moederbord moet vervangen.
Als de extra cache minder belangrijk is en je moet je moederbord vervangen, dan kun je voor een beperkte meerprijs ook overstappen naar AM5. Interessante cpu’s zijn dan een 7500F of een 7700 Tray. Als je je huidige moederbord niet hoeft te vervangen, dan kun je met een cpu upgrade nog een aantal jaren profiteren van AM4.
Kijk dus naar je huidige build, wat je daarvan kunt meenemen, om de beste keus te maken.
