TECHFORA AM5 X670-series moederborden

De introductie van de nieuwe AM5 moederborden is een groot contrast met de introductie van AM4. Waren fabrikanten bij AM4 nog voorzichtig en werden er nauwelijks high-end moederborden geïntroduceerd, bij AM5 is het tegenovergestelde het geval. Onder de eerste moederborden die worden geïntroduceerd zitten veel zeer dure high-end moederborden. Het EATX format is weer terug, buitensporige stroomvoorzieningen met power stages boven de 100A, dubbele thunderbolt4 aansluitingen, etc..

Wat verder opvalt is de enorme diversiteit aan features die de verschillende merken aanbieden en wat het consumenten ook lastig maakt om een keuze te maken. Voor AM5 zijn inmiddels de volgende moederborden aangekondigd:
1. X670E chipset: Dual channel DDR5 en PCIe5.0 voor de videokaart en NVME-drive
2. X670 chipset: Dual channel DDR5 en PCIe5.0 voor de NVME-drive
3. X650E chipset: Dual channel DDR5 en PCIe5.0 voor de NVME-drive
4. X650 chipset: Dual channel DDR5 en optioneel PCIe5.0 voor de NVME-drive

Formaten
Diverse fabrikanten hebben weer EATX-moederborden aangekondigd. Oppassen dus met het kiezen van je behuizing. Alleen ASUS heeft een mATX-moederbord aangekondigd, maar dat is natuurlijk erg mager. Het is ook nog een eigenzinnig moederbord met slechts twee Dimm-sloten. Asus is tot op heden ook de enigste die reeds een ITX-moederbord heeft aangekondigd, maar dit lijkt ook een duur moederbord te worden.

PCIe5.0
Moederborden met een X670Extreme chipset bieden een PCIe5.0 slot voor de videokaart, maar wat kun je daar nu mee? MSI biedt bij het ‘Godlike’ moederbord (what’s in a name) ondersteuning voor SLI, zodat de lanes verdeelt kunnen worden over twee PCIe5.0 x16 sloten. Daarbij leveren ze een externe PCIe kaart, waarop twee M2 PCIe 5.0 x4 SSD’s kunnen worden geplaatst. Samen met de overige vier M2 sloten kun je in totaal dus 6(!) M2 SSD’s aansluiten.
Voor de nog niet leverbare RTX4000 videokaarten wordt gesproken over een PCIe5.0 x8 aansluiting. Met twee PCIe5.0 sloten voorzien van RTX4000 videokaarten zou je voor gpu rendering dus uitstekende prestaties kunnen krijgen.
Alle X670(E) moederborden zullen ook voorzien worden van minimaal één PCIe5.0 x4 M2 slot, maar op de ATX-moederborden zien we tot nu toe maar liefst vier M2 sloten, waarbij de overige sloten meestal PCIe4.0 x4 zijn.

Lan en Wifi
Er zijn reeds vijf moederborden aangekondigd met een 10Gb netwerkkaart en dat is toch wel bijzonder voor AMD. Voor de overige X670-moederborden lijkt 2,5Gb de standaard te worden.
Opvallend is ook het grote aantal moederborden dat standaard met wifi 6E en bluetooth wordt uitgerust. Er zijn meerdere producenten van wifi 6E en bij bluetooth zijn we aangekomen bij versie 5.3.

TB4/USB
Waar fabrikanten zich het meest onderscheiden is de invulling van de USB aansluitingen. Waar je op luxe Intel Z690-moederborden vaak hooguit één thunderbolt aansluiting vindt zijn er nu meerdere moederborden met dubbele thunderbolt aansluitingen. De enorme bandbreedte die dat kost blijft niet zonder consequenties. Bij ASRock moederborden met dubbele TB4 aansluitingen ontbreken USB2.0 aansluitingen op het I/O-panel volledig.
Bij de luxe X670E moederborden die nu worden geïntroduceerd is de front USB Type-C vrijwel altijd een snelle USB 3.2 Gen2x2 aansluiting.
Het aantal USB Type-A aansluitingen en ook het gebruik van Gen1(5Gb) en Gen2(10Gb) wisselt sterk. Een ASRock X670E Steel Legend beschikt over maar liefst tien USB aansluitingen.
ASUS en MSI bieden ook enkele moederborden met een front USB Type-C aansluiting met oplaadmogelijkheid. Standaard is dat meestal maar 27W, maar door ook de 6pins PCIE stroomconnector aan te sluiten op het moederbord kan dit verhoogd worden naar 60W.

Video aansluitingen
Daar waar bij AM4 de video aansluitingen van ondergeschikt belang waren, omdat de meeste cpu’s geen interne gpu hadden worden de nieuwste Ryzen 7000 cpu’s standaard voorzien van een interne gpu. HDMI wordt het vaakst aangeboden, maar er is ook een ruime keus in moederborden met Displayport. MSI heeft echter ook drie moederborden met een USB Type-C videouitgang.

En nu een X670E moederbord bestellen?
De X670Extreme moederborden die nu worden gepresenteerd zijn vaak erg luxe en buitensporig duur. De X670 moederborden zijn eenvoudiger uitgerust en zullen ongetwijfeld goedkoper zijn. Waarschijnlijk zijn de verschillen tussen een X670 en een X650E moederbord maar klein. Het beste moederbord voor rationele beslissers is dan waarschijnlijk ook het X650E moederbord, waar nog niet veel details van bekend zijn. Als een X650E moederbord aangeboden kan worden voor de prijs van de huidige X570-moederborden, dan zou dat gezien de specificaties interessant zijn. Als je niet zo lang kunt wachten dan lijken de ASRock X670E Steel Legend en ASUS TUF Gaming X670E-Plus moederborden om de prijs van in de gaten te houden. Allebei met een goede mix van aansluitingen, zonder extremiteiten die de prijs onnodig opdrijven.

Onderstaand een Excel met de inmiddels bekende details: